Sobotnia porcja słówek: Francja

Opowiem dziś o Tobie, Francjo.

Francja to:

…kraj wina (un vin) i sera (un fromage), filozofów (un philosophe) i pisarzy (un écrivain), kultury (la culture), mody (la mode) i szyku (le chic). Jednocześnie kraj rolników (un paysan, un agriculteur) zakochany w swoich lokalnych produktach (les produits du terroir), małych miasteczek (un petit village) o całkiem zaściankowej mentalności, gdzie kobiety na ulicach ubrane są często zupełnie nieoszałamiająco.

…kraj o powierzchni (la superficie) dwa razy większej od Polski ale prawie piętnaście razy mniejszej od Kanady*. Dzieli się na terytorium europejskie (la France métropolitaine lub le métropole) oraz zamorskie (les départements et territoires d’outre-mer w skrócie DOM-TOM), które są spuścizną czasów kolonialnych (une ancienne colonie). Francja metropolitalna do tej pory dzieliła się na dwadzieścia dwa regiony (une région) oraz dziewięćdziesiąt sześć departamentów (un département). To się niedługo zmieni, gdyż w 2016 roku wejdzie w życie reforma administracyjna sygnowana przez prezydenta Republiki (le président de la République), która zmniejszy liczbę regionów do trzynastu. Nazwy nowych regionów będą akronimami – Francuzi uwielbiają skrótowce – od pierwszych liter nazw regionów, które weszły w ich skład. I tak Prowansja (la Provence), Alpy Francuskie (les Alpes du Sud – region geograficzny, nie należący do administracyjnego podziału) i Lazurowe Wybrzeże (la Côté d’Azur) staną się PACA.

…trzecia po Niemczech i Wielkiej Brytanii potęga gospodarcza Europy (une puissance économique). Jedno z państw założycielskich Unii Europejskiej (l’Union Européenne), wtedy jeszcze EWWiS (trzeba się przyzwyczaić, że wszystkie nazwy międzynarodowych instytucji po francusku mają inne brzmienie, i tak Europejska Wspólnota Węgla i Stali nad Sekwaną będzie znana CECA od Communauté Européenne du Charbon et de l’Acier). Członek NATO (OTAN od Organisation du traité de l’Atlantique nord) oraz jeden z pięciu członków stałych Rady Bezpieczeństwa ONZ (l’ONU, od Organisation des Nations unies), co oznacza to, że ma decyzyjny głos w najważniejszych decyzjach podejmowanych przez ten organ**. Poza gospodarczą i polityczną siłą, Francja dysponuje również argumentem nuklearnym. Po Rosji i Stanach Zjednoczonych jest w posiadaniu największej ilości głowic jądrowych (une arme nucléaire) na świecie, a francuskie elektrownie jądrowe (une centrale nucléaire) są krajowym źródłem taniego prądu (une énergie nucléaire).

… dojrzała demokracja. Aktorami sceny politycznej, o których słychać najczęściej w ostatnim czasie to François Holland, prezydent z partii socjalistów (Le Parti Socialiste, PS), przedstawiciel centro-lewicy (le centre gauche); niezniszczalny Nicolas Sarkozy razem z Unią na rzecz Ruchu Ludowego (Union pour un mouvement populaire, UMP) reprezentujący prawicę (la droite) oraz Marine Le Pen, która przejęła od ojca stery radykalnej prawicy (l’extrême droite) stając na czele Frontu Narodowego (le Front National, FN).

…kraj z zasadami. Dewizą narodową Francji jest sławne hasło „Wolność, równość, braterstwo” (Liberté, Égalité, Fraternité) powstałe w czasie Rewolucji Francuskiej z 1789 roku.

Druga zasada równie mocno wdrukowana w mentalność, a zarazem chluba narodowa to laicyzm (la laïcité), rozdział kościoła od państwa. Gwarantuje ona niezależność władzy państwowej i jej decyzji od przekonań religijnych. Jednocześnie ułatwia funkcjonowanie społeczeństwa, które na skutek potężnej fali imigracji w dwudziestym wieku, głównie z krajów Afryki wchodzących w skład dawnych kolonii francuskich, stało się wielokulturowe i wieloreligijne. Według badań amerykańskiego instytutu Pew Research Center w 2010*** roku chrześcijanie stanowili 59% społeczeństwa (39,5 mln), ateiści lub niezrzeszeni 26% (17,5 mln), muzułmanie 7% (5 mln), wyznawcy judaizmu 0,46% (310 tys), buddyści niewiele mniej bo 0,41% (280 tys) oraz hinduiści 0,04% (30 tys). Różnorodność kulturowa i religijna (la diversité culturelle et religieuse) to najlepsze określenie tego zróżnicowanego przekroju społecznego.

Kolejną zasadą bardzo drogą francuskiemu sercu jest wolność wypowiedzi (la liberté d’expression). To bardzo znamienne, gdyż Francuzi uwielbiają dyskusje (discuter) i wszelkiego typu debaty (mener un débat). Wystarczy zobaczyć, jaki format ma większość programów telewizyjnych w ciągu dnia, a nawet bardzo popularne quasi dzienniki takie jak Le Petit Journal i Le Grand Journal. Wolność słowa w wydaniu francuskim oznacza jednak nie tylko możliwość rozmowy i polemiki na każdy temat. Żarty, karykatury, gryząca ironia mogą obrać za cel każdego, kto się nawinie, od prezydenta po Allaha.

* Polska: 312 679 km2, Francja: 675 000 km2, Kanada: 9 984 670 km2
** Postanowienia te wymagają jednomyślności stałych członków Rady, a weto jednego z nich blokuje uchwałę.
*** ŹRÓDŁO

Przeczytaliście właśnie szósty odcinek cyklu Sobotnia porcja słówek poświęconego przyjemnej i skutecznej nauce języka francuskiego. Wszystkie tematy to:
1/ Kot
2/ Paryż
3/ Lato
4/ Alzacja
5/ Miłość
6/ Francja
7/ Francuska kuchnia
8/ Prowadzę samochód 

Dotychczasowe artykuły z tej serii znajdziecie wpisując na stronie głównej w okienku wyszukiwania „sobotnia porcja słówek” lub klikając na tag o tej samej nazwie. 

Fiszki

Słówka z dzisiejszego tekstu możecie utrwalić sobie za pomocą pliku sobotnia porcja słówek plik6, z którego łatwo możecie zrobić sobie językowe fiszki. Wystarczy:

– wydrukować plik
– wyciąć po zewnętrznych liniach
– zgiąć według linii dzielącej francuskie hasła od polskiego tłumaczenia
– skleić (można też najpierw podkleić na sztywnym papierze typu brystol)
– wyciąć poszczególne hasła

NOWOŚĆ: Listy wszystkich słówek dostępne są w programie do nauki słówek Quizlet. Aby zapisać się do klasy Moja Alzacja kliknijcie TUTAJ. Jak korzystać z tego programu (a jest świetny, polecam) dowiecie się czytając TEN ARTYKUŁ.

Ćwiczenia i konkurs

Ćwiczenie sprawdzające słówka (i wiedzę) z lekcji pt. „miłość” oraz dzisiejszego odcinka „Francja” dostępne jest pod ćwiczenie 3. Poprawne odpowiedzi czekają pod linkiem: ćwiczenie 3 – odpowiedzi.

Przypominam, na zakończenie serii, czyli w dziewiątym tygodniu spodziewajcie się konkursu z nagrodami.

Stay tuned, les amis!